Коментарите доаѓаат откако се централната банка ги постигна нејзините прогнози за инфлацијата

Инфлацијата во еврозоната може да достигне повисоко ниво од она што Европската централна банка го очекува во моментов, предупредува членот на Управниот совет Мартинш Казакс, додавајќи ги предупредувањата дека креаторите на политиките можеби ги потценуваат трендовите на цените.
Откако инфлацијата во еврозоната го достигна највисокото ниво во изминатата деценија од 3 проценти во август, ЕЦБ минатата недела ги зголеми изгледите за инфлација на 2,2 проценти за 2021 година што е 0,2 процентни поени повисоко од претходно проценетата. Инфлацијата ќе е намали на 1,7 проценти во 2022 и на 1,5 проценти 2023 година, што е исто така повисоко од претходните предвидувања од 1,5 проценти и 1,4 проценти.

„Ризикот од ненадејна инфлација изненадувачки е голем“, рече Казакс за Политико во интервју минатата недела.

Казакс, кој исто така ја извршува функцијата шеф на централната банка на Летонија, истакна дека тој се уште го гледа овој моментален пораст на инфлацијата како „во голема мера минлив“. Но, тој посочи неколку фактори што можат да доведат до тоа притисоците на цените да станат поупорни.

На пример, постои „добра шанса“ дека денешниот скок на цените може да ги натера работниците да инсистираат на повисоки плати, со што ќе се зголеми долгорочната инфлација, предупреди тој. Понатаму, потрошувачката на домаќинствата може да се зголеми кога ќе решат да ги потрошат заштедите што ги акумулираа во периодот на локдаунот (заклучувањето), додека од страна на понудата, тесните грла може да се претворат во поиздржан инфлациски притисок ако продолжат, додаде тој.

Новата цел на ЕЦБ за инфлацијата, која ја зголеми во јули на 2 проценти од нешто помалку од 2 проценти, исто така, може дополнително да изврши притисок врз зголемување на цените, вели Казакс.

„Ова [прилагодување] се уште не е целосно вкалкулирано во цените“, објасни тој. „Нашите нови насоки, исто така, би требало да помогнат во понатамошно зголемување на инфлацијата во одреден момент. Веќе го гледаме тоа во однос на очекувањата за инфлација, кои се зголемија”.

Претходно оваа недела, клучниот пазарен показател за инфлациските очекувања-таканаречената стапка на раст на инфлацијата во период од пет години, порасна на 1,8207 проценти, ниво што не е забележано во последните пет години. Креаторите на политиката на ЕЦБ внимателно го следат овој индикатор, за кој поранешниот шеф на ЕЦБ, Марио Драги, славно се повика во говорот на Џексон Хол во 2014 година, за да го подготви пазарот за првата голема квантитативна програма за олеснување на централната банка.
Загатката на ЕЦБ, сепак, е дека агресивната монетарна политика не успеа да ги врати цените на посакуваната цел речиси една деценија. Затоа, нејзините креатори на политики би го поздравиле растот на инфлацијата, за да можат постепено да ги отстранат неконвенционалните политики како купување обврзници и да ги подигнат референтните каматни стапки од нула-што пак ќе создаде повеќе простор за дејствување во следната криза.

Како и да е, креаторите на политиките почнаа да предупредуваат дека ЕЦБ не треба да замижува пред нагорните ризици од инфлација.

Охрабрена од подобрените изгледи за инфлација и постојните олеснети услови за финансирање, ЕЦБ минатата недела објави и дека ќе купи обврзници во рамките на својата кризна програма со „умерено побавно“ темпо. Но, таа ја одложи до декември секоја одлука за иднината на кризната програма, позната како програма за купување во итни случаи на пандемија, или PEPP (pandemic emergency purchase program).

„Зошто треба да ризикуваме да ветиме нешто, ако тоа не е толку клучно во овој момент?“, вели Казакс за одлуката. „Нема потреба да се скока сега“.
Сепак, неговите коментари сугерираа дека во отсуство на какви било нови шокови, тој би сакал да го искористи состанокот во декември за да објави излез од купувањата во рамки на PEPP следниот март, што е најраната дата за завршување на кризната програма.

„Економското производство се очекува да достигне нивоа пред кризата подоцна оваа година, [и] производниот јаз најверојатно ќе се затвори следната година“, рече тој. „Прогнозите за инфлација се значително укинати, и … јас сум малку пооптимистичен за патеката на инфлацијата за 2022 и 2023 година“.
„Мојот личен став е дека P [во PEPP] значи пандемија [и] не е трајна“, додаде тој. „Тоа е за кризниот период“.

Во исто време, Казакс призна дека „неизвесноста е се уште висока“ во врска со економските изгледи. Без оглед на кризните купувања на ЕЦБ, среднорочните изгледи за инфлација ќе бараат од ЕЦБ „да обезбеди сосема доволна поддршка“ преку други средства, особено нејзината стара програма за купување средства, позната како АПП.

Фискално заострување

Казакс, кој претходно служеше во Летонскиот совет за фискална дисциплина, сугерираше дека и фискалните власти треба да размислат за построги политики следната година.

Тој ги повика владите да разберат дека лесните услови за финансирање не можат да траат вечно.
Иако ЕЦБ нема да брза со предвремено заострување, „нема да заспиеме на воланот“, предупреди тој, подвлекувајќи дека политиките на централната банка ќе бидат водени од размислувањата за стабилноста на цените. „Тоа значи дека владите мора да ја имаат на ум одржливоста на долгот“.

На економијата на еврозоната и е потребна поддршка во време на криза, рече тој. Но, кога ќе почне да работи со полн потенцијал – што Казакс очекува да се случи некаде следната година – според него, фискалната политика треба да се тргне од стимулите.

Во исто време, рече тој, ЕУ ќе биде посилна на долг рок ако има поголем заеднички фискален капацитет меѓу државите.

„Оваа криза покажа дека координацијата помеѓу монетарната и фискалната политика може заемно да се подобри“, рече тој. „Со заедничката монетарна политика, посилниот заеднички фискален капацитет би бил од корист. Ова се уште недостасува “.

„ЕУ за следната генерација е чекор во вистинска насока, но многу чекори се уште се неопходни“, додаде тој. (Политико)