Словенија планира да воведе нов закон со кој ќе се оданочуваат добивките од тргување со криптовалути со стапка од 25%. Овој потег претставува значајна промена во досегашниот пристап, каде што индивидуалните инвеститори беа речиси целосно ослободени од ваков данок.
Словенечкото Министерство за финансии го објави нацрт-законот под наслов „Закон за оданочување на добивките од отуѓување на крипто-средства“, кој предвидува:
25% данок на реализирана добивка при конверзија на криптовалути во фиат-валути или при нивна употреба за набавки;
Изземање од данок при трансакции крипто-крипто и при преноси меѓу сопствени адреси.
Цели на законот
Министерството за финансии го оправдува предлогот со потребата за еднаков третман на сите инвестициони инструменти – вклучително и акциите, обврзниците и криптовалутите. Според нивните пресметки, со овој данок се очекува годишен приход од 2,5 до 25 милиони евра во државниот буџет.
Дополнително, предвидена е можност за едноставен модел на пресметка: граѓаните ќе можат да изберат фиксна основица, каде што ќе се оданочуваат 40% од вредноста на криптовалутите што ги поседуваат на крајот од 2025 година, плус добивките остварени од 2020 до 2025 година.
Како транзициска мерка, се предлага таканаречен „reset“: за сите крипто-средства што ќе се поседуваат на 1 јануари 2026 година, основата за пресметка на данокот ќе биде нивната пазарна вредност на тој ден.
Критики и предизвици
Предлогот наиде на критики од дел од опозицијата. Пратеникот Јернеј Вртовец од партијата Нова Словенија (NSi) смета дека високата даночна стапка може да го обесхрабри вложувањето и да предизвика одлив на млади и иновативни кадри кон земји со поповолни услови, како што се Малта и Португалија. Партијата предложи алтернативен модел со 5% данок и годишен праг од 10.000 евра, но тој беше одбиен во парламентот.
Следни чекори
Предлог-законот беше ставен на јавно разгледување до 5 мај 2025 година, а парламентарната расправа се очекува во втората половина на годината. Доколку биде усвоен, новиот даночен режим ќе започне да важи од 1 јануари 2026 година.
Оваа иницијатива претставува дел од пошироката европска тенденција на формализирање и оданочување на крипто-секторот, во согласност со новите регулативи на ЕУ за дигитални финансии.