Џоел Мокир, Филип Агион и Питер Ховит ја освоија Нобеловата награда за економија за 2025 година

Џоел Мокир, Филип Агион и Питер Ховит ја освоија Нобеловата награда за економија за 2025 година за нивната работа за тоа како иновациите и силите на „креативно уништување“ можат да го поттикнат економскиот раст, соопшти денеска Кралската шведска академија на науките.

Престижната награда, формално позната како Награда на Шведската банка за економски науки во спомен на Алфред Нобел, е последната награда што ќе се додели оваа година и вреди 11 милиони шведски круни или 1,2 милиони долари.

Делата на добитниците на наградите објаснуваат како технологијата создава нови производи и методи на производство кои ги заменуваат старите, што резултира со подобар животен стандард, здравје и квалитет на живот за луѓето ширум светот, соопшти Академијата.

„Во текот на последните два века, за прв пат во историјата, светот доживеа одржлив економски раст. Ова извлече огромен број луѓе од сиромаштија и ги постави темелите на нашиот просперитет“, се вели во соопштението на телото што ја доделува наградата.

Лауреатите, исто така, покажаа дека таков напредок не може да се земе здраво за готово.
„Економската стагнација, а не растот, била норма во поголемиот дел од човечката историја. Нивната работа покажува дека мора да бидеме свесни за заканите за континуираниот раст и да се спротивставиме на нив“, соопшти Академијата.

Мокир е професор на Универзитетот Нортвестерн, во Еванстон во САД, додека Агион е професор на Колеџот де Франс и INSEAD, во Париз, и на Лондонската школа за економија и политички науки, во Велика Британија. Ховит е професор на Универзитетот Браун, во Провиденс во САД.

На Мокир му беше доделена половина од наградата, а другата половина ја поделија Агион и Ховит.
„Џоел Мокир користеше историски набљудувања за да ги идентификува факторите неопходни за одржлив раст врз основа на технолошки иновации“, рече Џон Хаслер, член на Нобеловиот комитет.
„Филип Агион и Питер Ховит создадоа математички модел на креативно уништување, бесконечен процес во кој нови и подобри производи ги заменуваат старите.“
Зборувајќи по телефон на прес-конференцијата, Агион рече дека сè уште е без зборови.
„Воопшто не го очекував тоа, па не можам да најдам зборови да го изразам она што го чувствувам“, рече тој.
Во потрага по економски раст, Агион ја повика Европа да учи од САД и Кина, кои, според него, пронашле начини да ја усогласат конкурентската и индустриската политика.
„Во Европа, во име на конкурентската политика, станавме многу против каква било форма на индустриска политика. Мислам дека треба да еволуираме во тоа и да најдеме начини да ја усогласиме индустриската политика во области како што се одбраната, климата, вештачката интелигенција, биотехнологијата, каде што сме многу добри, имаме многу добри истражувања таму“, рече Агион.