Според меѓународниот Индекс на даночна конкурентност, САД и Канада се земјите што најмногу напреднале во последните 12 години, според анализата на американскиот економски тинк-тенк Tax Foundation. Индексот е фокусиран на земјите-членки на Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД).

САД успеаја да се искачат од 29-то место во групата од 38 земји на 14-то место во периодот од 2014 година. Канада сега е на 13-то место, додека пред 12 години беше на 25-то место. Трета најуспешна е Грција, која се помести од 30-то на 23-то место.

Унгарија напредуваше за пет места, од 14-то на 9-то место. Сличен напредок постигна и Исланд, кој беше на 34-то место во 2014 година, а сега е на 29-то место.

Естонија беше на врвот на рангирањето за даночна конкурентност пред 12 години и таму остана до денес. Втора е Латвија, која претходно беше трета, додека Нов Зеланд сега е трет, откако претходно беше втор. Швајцарија и Литванија се исто така меѓу првите пет.

На дното на листата се Шпанија, Полска, Колумбија, Италија и Франција. Најголем пад забележа Колумбија, која падна од 24-то на 36-то место. Полска изгуби 12 позиции и сега е на 35-то место.

Белгија падна од 20-то место во 2014 година на 30-то место, додека Чиле изгуби шест места и сега е на 28-мо место. Чешка падна од многу добро петто место на 10-то место.

Индексот на даночна конкурентност опфаќа не само оданочување на компании, туку и оданочување на трудот, приходите и недвижностите.

Во текот на оваа година, 13 земји вклучени во посебна анализа на Даночната фондација – која вклучува и земји надвор од ОЕЦД – ги променија своите стапки на корпоративен данок. Во осум земји (Естонија, Франција, Литванија, Мароко, Русија, Словачка, Тунис и Зимбабве) стапките беа зголемени, додека во Намибија, Исланд, Екваторска Гвинеја, Луксембург и Португалија тие беа намалени.

Инаку, земји со највисоки стапки на корпоративен данок во светот се Коморите со 50 проценти, Порторико со 37,5 проценти, Франција со 36,13 проценти и Суринам со 36 проценти. Туркменистан има најниски стапки со осум проценти, по што следат Барбадос, Обединетите Арапски Емирати и Унгарија со девет проценти.

Во Хрватска, добивката на компаниите се оданочува со стапка од 10 проценти ако приходот е до еден милион евра, додека стапка од 18 проценти се применува за приход над тој износ.

Стапката на данок на добивка беше под 15 проценти во 18 земји оваа година, вклучувајќи ја и Северна Македонија. Во Словенија, стапката е 22 проценти, додека во Србија е 15 проценти.

Гледано по светски региони, Азија има најниска просечна стапка од 19,74 проценти, додека компаниите во Јужна Америка се оданочуваат најмногу, со просек од 28,38 проценти. Глобалниот просек е 23,58 проценти, во Европа 20,65 проценти, во Северна Америка 25,59 проценти, додека просекот во Европската Унија е 21,81 процент. Во Африка, компаниите се справуваат најлошо, бидејќи се оданочуваат со просечна стапка од 27,18 проценти.

Стапките на корпоративно оданочување се во опаѓање на глобално ниво од 1980 година, но во последните години главно се стабилизираа.

Оваа година, Франција значително го зголеми данокот на добивка, од 25,83 на 36,13 проценти. Во Европската Унија, стапките беа зголемени и во Естонија (од 20 на 22 проценти), Литванија (од 15 на 16 проценти) и Словачка (од 21 на 24 проценти). Русија, веројатно поради финансирањето на војната во Украина, ја зголеми стапката од 20 на 25 проценти.

Меѓу членките на ОЕЦД, Естонија и Литванија најавија дополнително зголемување на данокот на добивка за 2026 година – во Естонија на 24 проценти, а во Литванија на 17 проценти.

Во Словенија, данокот беше привремено зголемен од 19 на 22 проценти за период од пет години, а оваа стапка треба да важи до 2028 година, со цел да се финансира обновата по големите поплави од 2023 година.

Од 2028 година, Германија ќе го намалува данокот на добивка за еден процентен поен годишно до 2032 година. Во Португалија, данокот ќе се намалува со исто темпо во периодот од 2026 до 2028 година. Сегашната стапка во Германија е 30,1 процент, а во Португалија 30,5 проценти.