Сериозен корупциски скандал ја потресе земјоделската јавност во Македонија откако надлежните институции открија злоупотреби поврзани со распределбата на европските ИПАРД средства. Според информациите на Обвинителството за организиран криминал и корупција, пет лица се уапсени, меѓу кои и директорот на Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој (АФЗРР).
Истражните органи сомничат дека уапсените примале поткуп за да одобрат финансирање од европската ИПАРД-програма за апликанти кои не ги исполнувале потребните услови. Во еден од случаите, бенефициент на програмата наводно понудил подарок во износ од 50.000 евра за да добие позитивно решение и исплата на средства од фондот.
Суспендирани исплатите и ризик од губење европски пари
Поради сериозноста на случајот, државата привремено ги суспендира исплатите на дел од средствата од програмата ИПАРД-3, чија вкупна вредност изнесува околу 128 милиони евра. Европската комисија и Канцеларијата за борба против измами (OLAF) веќе се вклучени во процесот на надзор, со цел да се спречи евентуална злоупотреба на европските фондови.
Случајот предизвика загриженост меѓу земјоделците и агробизнисите, кои стравуваат дека исплатите на одобрените проекти ќе бидат одложени или целосно запрени.
Реакции од институциите и политичките партии
Министерот за земјоделство Цветан Трипуновски изјави дека институциите работат интензивно на расчистување на случајот и дека нема опасност да се загрози спроведувањето на програмата. „Секој што се огрешил ќе одговара. Средствата се важни за земјоделците и нема да дозволиме довербата во програмата да биде нарушена,“ истакна министерот.
Од опозицијата, пак, реагираа со обвинувања дека случајот е уште еден доказ за „заробени институции и партизација на системот“. Тие побараа целосна транспарентност и објавување на сите договори и апликанти кои добиле ИПАРД-средства во последните години.
Можно влијание врз европската поддршка
Експертите предупредуваат дека, доколку Европската унија утврди системска корупција или недоволна контрола, може да следи прекин на идните повици или намалување на средствата. Тоа би било сериозен удар за земјоделскиот сектор, кој голем дел од своите инвестиции ги базира токму на европската поддршка преку ИПАРД-програмата.
Истрагата е во тек, а јавноста со внимание ги следи најавите од обвинителството и од европските институции за следните чекори.