На 11 јули 2025 година, Bloomberg објави дека JPMorgan Chase, најголемата американска банка, планира да воведе нови такси за fintech-компании кои ги користат податоците од корисничките сметки. Ова го прави преку посредници (data aggregators), поделени во ценовни листи – и се предвидува дека компаниите фокусирани на плаќања ќе плаќаат најмногу.
Причината е јасна: банката инвестирала значително во безбедна инфраструктура за заштита на податоците и смета дека тоа треба да се надомести. Одговорите биле признатливи и конструктивни, дизајнирани за соживот во рамките на финансискиот екосистем, чија цел е заштита на клиентите.
Оваа вест направи вистински пад на берзите: PayPal се намали за 6.3%, Block за 5.6%, а Visa и Mastercard отпаднаа за по приближно 2.9%.
Заклучокот е едноставен: донесување на нови тарифи кон fintech-играчите може да ја преобликува деловната логика на пазарот, особено за платни услуги. Овие промени може да стапат на сила кон крајот на годината, иако се предмет на преговори.
-
Значи: крај на слободен пристап – fintech-апликации веќе нема да ги добиваат сигналите и трансакциите без надоместок. Моделот „безплатен достап до податоци“ може да биде сериозно ограничен.
-
За македонските финтек и банки, ова е јасен индикатор дека регулиран пристап и безбедност ќе станат дел од мејнстрим моделите, а не само опција.
-
Финтек-платформите ќе треба да ги менаџираат своите бизнис-модели – од предлагаться кон претплата, до градење партнерства со банки кои имаат поголема моќ на преговарање.
Ова е почеток на нова фаза: отвореното банкарство се трансформира во поле каде податоците влегуваат во рака преку портата на плаќање, не бесплатно. За секој кој гради fintech-проекти, ова значи нови микро-стратегии и регулаторни обврски.