Кинескиот гигант за брза мода Shein е обвинет од страна на европските организации за заштита на потрошувачите за користење на т.н. „dark patterns“ — манипулативни дизајнерски тактики на нивната апликација и веб-страница, со цел да ги поттикнат корисниците на прекумерна потрошувачка.
🔍 Што се „dark patterns“?
„Dark patterns“ се дизајнерски елементи кои го манипулираат корисничкото однесување, често без нивна свесност. Во случајот со Shein, овие вклучуваат:
-
Лажни тајмери за попусти: Создаваат чувство на итност, поттикнувајќи ги корисниците да купат веднаш.
-
Постојани известувања: Некои корисници добиваат до 12 известувања дневно, што ги поттикнува на повторно прелистување и купување.
-
Бесконечно скролање: Овозможува непрекинато прелистување на производи, што може да доведе до импулсивни купувања.
-
Игри и награди: Апликацијата нуди игри како „Puppy Keep“, каде корисниците добиваат поени за секојдневно логирање и купување.
-
„Confirm shaming“: Техники кои ги прават корисниците да се чувствуваат виновни ако не купат одреден производ.
⚖️ Реакции од ЕУ и BEUC
Паневропската организација за заштита на потрошувачите BEUC поднесе жалба до Европската комисија, обвинувајќи го Shein за агресивни комерцијални практики кои го нарушуваат европското законодавство за заштита на потрошувачите. Жалбата е поддржана од 25 организации од 21 земја.
🛍️ Последици за потрошувачите
Овие тактики не само што водат до прекумерна потрошувачка, туку и до финансиски и емоционален стрес кај корисниците. На пример, на Reddit, еден корисник сподели дека чувствува вина и анксиозност поради честите купувања на Shein и загриженост за потенцијалната штетност на производите.
🌍 Еколошки и социјални импликации
Покрај влијанието врз потрошувачите, Shein е критикуван и за еколошки и социјални прашања, вклучувајќи прекумерна употреба на ресурси, загадување и лоши услови за работа во нивните фабрики.