„Лудо е да се испраќаат пораки до кој било странски граѓанин дека не е добредојден во нашата земја. Тоа е економско самоубиство“, изјави премиерот Милојко Спајиќ во парламентот во четврток поради антитурската хистерија што ја тресе Црна Гора.

Неговата влада претходно воведе визи за турските граѓани по итна постапка.

На одлуката ѝ претходеше масовна тепачка во која, како што се сомнева, еден турски и еден азербејџански државјанин му нанесоа повреди на 25-годишен маж од Подгорица.

Тепачката предизвика бран напади врз турските граѓани и нивниот имот, вклучително и серија протести со повик „Турците надвор“.

Институцијата на заштита на човековите права и слободи побара крај на „расистичката хистерија“ во земјата.

Оваа ситуација ги стави односите меѓу Црна Гора и Турција во фокус.

Прва во однос на инвестициите

Турција е прва во однос на приливот на директни странски инвестиции во Црна Гора – со повеќе од 92 милиони евра, податоците се за првите осум месеци од оваа година.

Ги престигна Србија и Русија, кои со години се „менуваат“ на врвот на оваа листа.

Податоците од Централната банка на Црна Гора покажуваат дека турските инвестиции се зголемиле петкратно од 2020 година.

Кога станува збор за надворешна трговија, Црна Гора увезува многу повеќе отколку што извезува во Турција.

Минатата година, увозот беше речиси 15 пати поголем од извозот.

Втора по број на патници

Од десетици дестинации за летови, Истанбул е најпопуларен во последните години по Белград.

Уделот на патници од Турција се зголеми од пет проценти во 2019 година на 22 проценти минатата година.

Минатата година, четири компании оперираа до Истанбул и други турски градови.

Од аеродромот за РСЕ изјавија дека се очекува летовите на турскиот национален авиопревозник „Туркиш ерлајнс“од Истанбул да продолжат, но дека распоредот на летови – со оглед на воведувањето визи за турските граѓани – е предмет на промена.

Оваа компанија има неколку летови дневно, а Истанбул е една од главните транзитни точки за далечни дестинации, како што се Соединетите Американски Држави и Азија.

Четврта по број на туристи и ноќевања

Големиот број летови влијаеше и врз структурата на гостите во Црна Гора.

Минатата година, Турција беше на четврто место – по Србија, Босна и Херцеговина и Русија – по број на туристи и ноќевања на нивните граѓани.

Пет години пред тоа, тие беа 13-ти по број на туристи и 17-ти по број на ноќевања.

Трета меѓу странците во Црна Гора

Во меѓувреме, голем број Турци се преселија во Црна Гора.

Имено, во Црна Гора, според податоците на Министерството за внатрешни работи, има околу 100.000 странци со привремен или постојан престој.

Од нив, најмногу граѓани на Србија и Русија, по што следува Турција – околу 13.400.

Пред пет години, нивниот број беше значително помал – 4.600.

Прва по број на компании

Имиграцијата влијаеше и врз економската активност.

На крајот од минатата година, во Црна Гора беа регистрирани 30.000 компании во сопственост на странски државјани.

Речиси една третина од овие компании се турски сопственици – 32,8 проценти.

Нивното зголемено присуство во Црна Гора „не е од вчера“. Во 2018 година, турските граѓани ги „престигнаа“ српските и руските компании во однос на бројот на компании во Црна Гора.

Шести по број на гонења за кривични дела

Податоците на полицијата за последните пет години покажуваат дека меѓу странците гонети за разни кривични дела, турските државјани се на шестото место.

Пред нив се граѓаните на Србија, Косово, Албанија и Босна и Херцеговина и Русија.

Турска банка од 2015 година.

Во Црна Гора работат 11 банки, кои се претежно во странска сопственост.

Една од нив е турската државна банка Зираат, која започна со работа пред една деценија.

Минатата година оствари профит од околу 1,1 милион евра.

Оваа банка и Турската авиокомпанија се меѓу основачите на Турската стопанска комора во Црна Гора, која започна со работа пред две години.

Донирани 20 милиони, 100.000 вакцини…

Од 2007 година до денес, Турската агенција за меѓународна соработка и координација (ТИКА) имплементираше околу 500 проекти чија вредност надминува 20 милиони евра, објави Министерството за надворешни работи на Црна Гора во март.

Во 2021 година, Турција и донираше 100.000 вакцини за COVID-19 на Црна Гора.

Владата на Турција, исто така, донираше товарни возила на Министерството за одбрана.

Турција, како и Црна Гора, е членка на НАТО.

Министерството за дијаспора не одговори на прашањето на РСЕ колку црногорски граѓани живеат, студираат и работат во Турција.

Амбасадорот на Турција, Бариш Калкаван, неодамна изјави дека околу 250.000 турски граѓани имаат црногорско потекло и дека тие се „мост на пријателство меѓу нашите народи“.

Оваа година, Црна Гора и Турција слават 146 години дипломатски односи.