Аналитичарите на „ Bank of America“ го прогласија златото за најефикасна инвестиција во 2025 година, втора година по ред. Цената на благородниот метал се зголеми за повеќе од 65 проценти од почетокот на годината, значително надминувајќи ги приносите од поризични инвестиции, вклучувајќи ги и акциите на пазарите во развој.

На глобално ниво, берзанските индекси на развиените пазари надвор од САД и Канада, како и пазарите во развој, беа зад златото, додека американските акции, обврзниците со висок принос и другите традиционални инструменти донесоа многу поскромни приноси, објавува Комерсант.

Таков силен раст на цената на златото последен пат е забележан кон крајот на 1970-тите, во период на висока инфлација и геополитички превирања.

Сличен модел ја одбележа и 2025 година, забавувањето на американската економија, ограничениот простор за маневрирање на Федералните резерви поради огромниот буџетски дефицит, очекувањата за пониски каматни стапки и зголемената геополитичка неизвесност.

Дополнителен импулс даде трговската политика на администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп, која го зголеми стравот од фрагментација на светската економија и слабеењето на довербата во доларот. Како последица на тоа, централните банки, особено во земјите во развој, брзо го зголемија учеството на златото во девизните резерви – според податоците од Светскиот совет за злато, во текот на првите девет месеци од 2025 година, беа купени 633 тони злато.

Во текот на годината, пазарот помина низ фази на силен раст, консолидација и краткорочна корекција, но трендот остана нагоре. Откако Федералните резерви го започнаа циклусот на намалување на каматните стапки, златото повторно се зголеми, со силни приливи во златни ETF-и.

До октомври, цената привремено достигна историски максимуми, а потоа се стабилизираше на високо ниво, со континуиран интерес од институционалните инвеститори.

Во Русија, златото го зазеде и првото место меѓу најпрофитабилните инвестиции, иако растот во рубљите беше значително послаб отколку во долари, околу 29 проценти од почетокот на годината. Причината е зајакнувањето на рубљата и послабиот долар, што го ублажи ефектот од порастот на светските цени. Сепак, златото ги надмина акциите, обврзниците, депозитите и фондовите за недвижности, потврдувајќи го својот статус како најстабилна инвестиција достапна за широк спектар на инвеститори.

Гледајќи напред, повеќето аналитичари очекуваат цените на златото да продолжат да растат во 2026 година, но со побавно темпо. Проекциите се движат од 4.500 до 5.000 долари за унца. Во исто време, предупредува на фактори на притисок, раст на производството на злато и пад на побарувачката од секторот за накит, што би можело да го ограничи понатамошниот раст на среден рок и да доведе до корекција.

И покрај ова, златото сè уште се смета за клучен стратешки инструмент за диверзификација и заштита на капиталот. Аналитичарите нагласуваат дека долгорочниот структурен проблем, високите јавни долгови, геополитичката нестабилност и постепената ерозија на довербата во фиат валутите остануваат присутни, што му дава на златото улога на трајна поддршка во инвестициските портфолија, особено во периоди на зголемена глобална неизвесност.

Златото во инвестициското портфолио првенствено се користи за диверзификација и зачувување на капиталот, а не како облог за максимален принос, истакнува извршниот директор на „Атомик Капитал“, Александар Зајцев. Затоа, според него, овој метал треба да биде составен дел од портфолиото на секој инвеститор. Иако на долг рок ретко дава повисоки приноси од акциите, златото се покажува како ефикасна заштита од инфлација, валутни ризици и системски шокови, кои се релативно чести на рускиот пазар.

Во класичните инвестициски стратегии, уделот на златото обично се движи помеѓу пет и 10 проценти, што помага да се намали вкупната волатилност на портфолиото и да се ублажат загубите во кризни периоди.

Сепак, тој удел може тактички да се прилагоди – да се зголеми во време на голема неизвесност и кризи, а да се намали во фази на стабилен раст на пазарот. Сепак, Зајцев предупредува дека обидите да се „погоди вистинскиот момент“ честопати водат до грешки, бидејќи златото често почнува да расте по цена дури и пред кризата јасно да се манифестира, а ја губи својата привлечност пред пазарот целосно да се опорави.