Само пред една година Санди Чешко беше рангиран меѓу десетте најбогати Словенци со имот од 200 милиони евра.

Сега основачот на Дормео и другите брендови на групацијата Студио Модерна за словенечките медиуми призна дека има проблеми во компанијата и дека на вработените им доцни платата.

Санди Чешко, еден од најбогатите Словенци и „крал“ на ТВ продажбата, кој со своите брендови Дормео, Делимано и Космодиск навлезе во речиси секое домаќинство во овој дел на Европа, за словенечките медиуми потврди дека е во деловни потешкотии.

„Основачот на Дормео и другите брендови на групацијата Студио Модерна не сакаше да биде пред камери. Но, во кус телефонски разговор призна дека има проблеми во компанијата – дека доцнат платите на вработените. Но, за него приказната не е завршена и тој ќе работи напорно за опстанок на компанијата до крај“, наведува порталот 24.ур, потсетувајќи дека пред само една година Чешко беше рангиран меѓу десетте најбогати Словенци со имот од 200 милиони евра. Кога ќе се „ѕирне“ подлабоко во минатото, Чешко стоел уште подобро.

„Студио Модерна за само дваесет години, почнувајќи од нула, прерасна во компанија со осум илјади вработени, половина милијарда евра приход со работење во дваесет земји“, рече Чешко во интервју за Јутарњи лист во јули 2020 година, откривајќи дека токму во овој период го завршил десетгодишното излегување од сопственичката структура на Студио Модерна во корист на инвестициските фондови контролирани од словенечкиот бизнисмен Дарко Хорват.

Но, веќе следната година Чешко го откупи Студио Модерна од Хорват.

Бизнис филозофија

Деловната филозофија на основачите на Студио Модерна е малопродажба на сопствените брендови преку сите можни канали, меѓу кои, барем на почетокот, клучот беше телевизијата. Триесет години по претприемачкиот почеток на Санди Чешко, веќе никој не се сомнева дека основачот на Студио Модерна во овој дел на Европа прв сфатил дека не мора да ги нуди своите брендови само во кратки телевизиски реклами со скапи рекламни цени, туку дека многу поголем ефект може да се постигне со специјални емисии и програми за „телевизиска продажба“.

Во раните деведесетти години на минатиот век, Чешко беше еден од пионерите на рекламирањето и продажбата, што му донесе вртоглав раст и нови пазари.

Кога станува збор за развојот на брендовите на Студио Модерна, Чешко во споменатото интервју откри дека Дормео е создаден врз основа на технологијата Octaspring, која ја купил од белгиска компанија.

„Станува збор за технологија на пружини од пена, која се користи во изработката на душеци, мебел и професионални седишта. Неговата предност е што, од една страна, обезбедува потпора која претходно се постигнуваше со метални пружини и таканаречена удобна пена, а, од друга страна, ги намалува трошоците за производство во однос на класичните душеци од пена, имајќи предвид дека се користи 50 отсто помалку материјал“, објасни Чешо.

Приказната за Космодиск, пластична лента која ги елиминира болките во грбот и проблемите со ‘рбетот, е уште поинтересна. Според сведочењето на поранешниот деловен соработник на Санди Чешко, Бранимир Бркљач, Чешко ги купил авторските права за Космодиск од неговиот пронаоѓач Бранко Стојановиќ од Србија.

„Чешко го основа Студио Модерна во 1992 година и почна да го продава Космодиск, прво во мали количини. Во пролетта 1993 година, се договоривме да ги продадеме правата на Космодиск на Студио Модерна. Нарачавме и добивме медицински истражувања за ефектот на Космодиск во третман на проблеми со ‘рбетот. Прво емитувавме видеа за Космодиск на Поп ТВ. Тогаш се роди идејата за Топ Шоп кој ќе ја консолидира продажбата на неколку производи, а на тој начин и проширувањето од Словенија во Хрватска, Унгарија и др. пазари“, рече Бркљач во неодамнешното интервју за најгледаниот деловен поткаст во регионот, „Бизнис приказни“.

Од интервјуто на Санди Чешко за „Јутарњи лист“, може да се заклучи дека „Студио Модерна“ можеби имала пребрз раст, што за компаниите може да биде подеднакво ризично како и пребавниот развој, при што компанијата може да стане мета на побрзи и поагресивни конкуренти.

“Имавме вртоглава стапка на раст од дваесет до триесет проценти годишно, но немавме такво искуство. Порано беа потребни неколку генерации за да се изгради ваква компанија. Од 1999 година не посетуваа заинтересирани инвеститори. Отпрвин јас одбивав, но потоа решив да прифатам“, рече Чешко во интервју за Јутарњи, направено за време на глобалната пандемија на корона вирус.

Уште тогаш се пожали на тешкотиите да се најде капитал за понатамошно проширување, односно остварување на визијата на Студио Модерна како глобална компанија која работи на педесетина пазари. Судејќи според последните случувања, тој план нема да се реализира.

Војната во Украина

Во „короната“ Студио Модерна заплови со работа, освен на матичните и другите пазари на поранешните југословенски републики, во Полска, Унгарија, Романија, Бугарија, Чешка, Словачка, Молдавија, Латвија, Литванија и, кои се свртеа да биде многу важно за денешните проблеми на компанијата, Украина. Имено, во мај годинава Чешка се пожали дека војната во Украина му донела големи проблеми.

„Кога започна војната во Украина и не погодија санкции, изгубивме два пазари. Освен тоа, изгубивме и финансиски инвеститор. Моравме да преземеме одредени мерки, а една од нив беше принуден договор во Швајцарија. И менаџерот одлучи за продажба на брендовите што ги купи Дарко Хорват“, изјави основачот на Студио Модерна, потврдувајќи ги шпекулациите дека компанијата останала без брендовите Топ шоп, Делимано и Космодиск кои ги презел Хорват.

 

Пад на приходите

Во Хрватска, Чешко отвори фирма-ќерка на почетокот на 1997 година. Деловните проблеми за кои основачот на Студио Модерна зборува во словенечките медиуми се видливи и во работењето на таа компанија наречена Студио Модерна – ТВ продажба.

Приходите на Студио Модерна – продажба на ТВ пред пандемијата на корона се движеа меѓу 35 и 37 милиони евра, а лани паднаа на 21,7 милиони евра. Споменатиот пад на приходите со себе донесе и загуби.

Само лани компанијата Студио Модерна – продажба на ТВ оствари загуба од 3,5 милиони евра, а последен пат со добивка работеше во 2018 година, кога изнесуваше 131 илјада евра. Во опаѓање е и бројот на вработени во чешко-хрватската компанија: моментално ги има околу 350 во Студио Модерна – продажба на ТВ, а во 2021 година имало повеќе од 400, пишува Јутарњи лист.

„Во 2021 година компанијата затвори непрофитабилни малопродажни единици, го намали бројот на вработени, се воздржува од нови иницијативи и проекти поради зголемените неизвесности во опкружувањето“, се вели во деловниот извештај на Студио Модерна – ТВ продажбасо седиште во Загреб.

Освен што практично од ништо создаде деловна империја, Чешко се разликуваше од другите големи претприемачи во овој регион и по вклученоста во други компании. Тој, меѓу другото, беше и претседател на Надзорниот одбор на М+ Груп, брзорастечка компанија специјализирана за управување со кол центри и член на надзорните одбори на Телеком Словенија и на неколку словенечки деловни банки.

Дека советите на основачите на Студио Модерна беа поздравени од многумина, доказ е вклученоста на Чешко во образовните институции како што се IEDC во Блед, Економскиот факултет во Љубљана и „Фондацијата војвода од Единбург“. Со оглед на сите споменати референци, не е чудно што Чешката Република не ја напушта вербата дека ќе го спречи пропаѓањето на бизнисот на Студио Модерна. Тој не би бил првиот претприемач што ќе се справи со недостигот на „обртни средства“ и долговите кон добавувачите, но нема да биде ниту последниот чиј крај го навестуваше недовербата кон финансискиот сектор и добавувачите, заклучува Јутарњи лист.