Инвестициите на италијанските и француските банки во должнички хартии од вредност на нивните земји се на рекордно ниво од почетокот на експлозијата на пандемијата што ги оживува стравувањата за врските на секторот со сè позадолжените влади.

Обемот на национални државни обврзници и заеми што ги поседуваат банките во еврозоната се зголеми за повеќе од 140 милијарди евра на нешто повеќе од 2,1 трилиони евра во периодот февруари 2020 година – февруари 2021 година, според пресметките на „Фајненшл тајмс“, засновани на податоци од Европската централна банка.

Државниот долг во билансите на италијанските кредитни институции минатиот август достигна рекордни 712 милијарди евра – 9% повеќе отколку во февруари 2020 година и оттогаш падна малку.

Најостриот постпандемиски раст на инвестициите во хартии од вредност на нивната сопствена земја го пријавија француските банки, кои во септември минатата година имаа долг од рекордни 413 милијарди евра – скок од 18% од февруари 2020 година.

Зајакнувањето на врските меѓу кредитните институции и националните влади го оживува стравот од пукнатини во Европската монетарна унија, кои блеснаа за време на кризата на државниот долг во еврозоната пред десет години.

Во тоа време, огромните изложености на банкките во националните државни обврзници создадоа негативна спирала на долг – маѓепсан круг помеѓу доверителите на приватниот сектор и владините службеници, ослабувајќи се едни со други и на крај се закануваат на постоењето на единствената европска валутна област.

„Суверениот ризик во билансите на банката сè уште не е следен, за разлика од другите мерки за ризик воведени од банкарската унија во еврозоната“, рече Хајке Меј, банкарски аналитичар во Дојче банка. Според Меј, токму овој ризик останува „слонот во собата“, а сегашната пандемија, што доведе до скок на јавниот долг кој ја потенцира потребата за реформа.

Односот меѓу земјите и банките во евро-регионот е повторно на бриселската агенда.

Европската комисија одржува јавна консултација за да истражи начини за реформа на инструментите за управување со финансиски кризи и рамката за осигурување на депозити на Европската унија.

„Зголемувањето на задолженоста меѓу банките и владите е загрижувачко и политичарите треба да го решат проблемот“, рече Никола Верон од Бриселскиот институт во Брисел.

Владите на еврозоната минатата година издадоа рекордни обврзници за финансирање на борбата против пандемијата, испраќајќи го долгот на Еврозоната над 100% од БДП за прв пат во историјата.

Сепак, огромната програма за откуп на обврзници на Европската централна банка ги намали кредитните притисоци на евро-блокот на најниско ниво во историјата. Покрај тоа, постои договор на ЕУ да формира Фонд за обнова по пандемијата за давање заеми и грантови за најпогодените ентитети во вредност од 750 милијарди евра.

Во врска со ова, поранешниот шеф на ММФ и Банката на Франција – Жак де Ларосиер – коментира дека „банките мора да одговорат на издавањето на обврзници од страна на земјите, бидејќи тие се добри инвестиции во однос на ризикот, и се охрабруваат да го сторат тоа така за да се одржи ликвидноста “.

Банкарските регулатори го третираат државниот долг како инвестиција без ризик за кредитните институции и им дозволуваат да не издвојуваат резерви за ваквите средства.

Со позајмување пари од ЕЦБ со каматна стапка од минус 1%, се создаваат одлични услови за лесна трговска стратегија „носете трговија“, во која банките заработуваат пари од набавка на државни обврзници.

Претседателот на француската Сосиете Женерал Лоренцо Бини Смаги се сомнева дека регулаторите ги охрабруваат доверителите да купуваат државни обврзници дозволувајќи им на оние со високи стапки на капитал да отплатат дивиденда (како што беше забрането од ЕЦБ минатата година).

Бини Смаги рече дека „банките би сакале да инвестираат главно во безбедни средства за да ги заштитат своите нивоа на капитал во светло на пораките испратени од регулаторите“.

Банкарските набавки на должнички хартии од вредност на нивните сопствени влади означија период на опаѓање по последната меѓународна операција за спасување на Грција во 2015 година. По почетокот на пандемијата со Ковид-19 минатата година, тие повторно се зголемија, претежно од италијански и француски кредитни институции.

Рекордер е Италија.

Осумнаесет проценти од вкупните средства на банките во Италија се во должнички хартии од вредност на нивната сопствена влада, што е скоро двојно повеќе од нивниот вкупен капитал. Банката на Италија објави дека уделот на италијанските државни обврзници купени од странски инвеститори паднал од 25,9 на 23,6 проценти во првите шест месеци од минатата година, додека италијанските кредитори ги зголемиле своите удели од 16,9 на 18,6 проценти.

Изложеноста на француските банки е сè уште под просекот на еврозоната од само 4% од вкупните средства и две третини од нивниот капитал.