Светот се соочува со растечка заплашеност од нова должничка криза, која би можела да ги потресе глобалните економии и да ги загрози стабилноста на валутите.

Главните фактори за оваа ситуација се неодговорното трошење и задолжување на некои од најголемите светски сили, како и зголемувањето на каматните стапки, кои ја отежнуваат отплатата на долговите.

Според податоците на Евростат, долгот на државите во еврозоната во 2022 година изнесувал 91,4 отсто од економското постигнување, што е далеку над максималната граница од 60 отсто од бруто-домашниот производ (БДП) поставена во Пактот за стабилност и раст на ЕУ.

Најзадолжени земји се Грција со 171 отсто од БДП и Италија со 144 отсто. Европскиот фискален одбор, независно советодавно тело на Европската комисија, ги повикува земјите да усвојат долгорочен план за намалување на долгот, пред проблемот да излезе од контрола и да доведе до национални банкроти.

САД, исто така, се соочуваат со неодржливоста на нивниот национален долг, кој достигнал 121 отсто од БДП. Рејтинг-агенцијата „Фич“ го намали кредитниот рејтинг на САД и ја промени перспективата од стабилна во негативна. Единствената причина зошто САД имаат максимален кредитен рејтинг е доларот, фактот што ја контролираат распределбата на главната светска валута. Но, тоа може да не биде доволно за да ги спречи последиците од можната должничка криза на САД, која би имала негативен влијание врз целиот свет, особено врз Кина и ЕУ, кои се главни извозници во САД.

Македонија, исто така, се соочува со зголемен долг, кој достигнал 55,8 отсто од БДП во септември 2023 година. Јавниот долг на земјава веќе ја надмина психолошката граница од 8 милијарди евра, достигнувајќи на крајот на јуни 2023 година дури 8,033 милијарди евра.

Според податоците од Министерството за финансии, јавниот долг е зголемен за повеќе од двојно за 10 години.

Економистите укажуваат дека во овој неизвесен период од големо значење е одржување на девизните резерви, но и постојано следење на ситуацијата во Украина, за навремени реакции во кој било сегмент од економијата.