Берзата на криптовалути доживеа пад, без разлика дали крипто инвеститорите сакаа да си го признаат тоа или не.
Падот на вредноста од 25%, 33% и 45% за помалку од еден месец, во зависност од предметната криптовалута, не може да се оправда со никаква „системска нестабилност“.
Секое средство што губело толку многу вредност толку брзо пропаднало, било да се тоа акции, обврзници, стоки или криптовалути. Терминот „корекција“ не е доволен за да се оправда ваквото опаѓање на вредноста за толку краток временски период, особено што добар дел од тој пад се случи за само неколку дена.
Слаби се аргументите на оние кои тврдат дека падот на цената на биткоинот од 47.000 долари, кој заврши во 2021 година, на сегашните помалку од 34.000 долари (во моментот на пишување), не може да се нарече крах. Фактот дека вредноста беше под 10.000 долари пред пет години, значи малку за оние кои го купија по цени кои се движат од 40.000 до 60.000 долари, опсег со кој се тргуваше во последните шест месеци.
Тие изгубија од својата инвестиција и единствено прашање е дали ќе паничат и ќе продаваат или ќе се надеваат на закрепнување на цената. Во првиот случај ја прифаќаат досегашната загуба, но го заштедуваат остатокот од инвестицијата, а во вториот чекаат подобри времиња и раст на цените, но со ризик цената да не закрепне или да не се опорави доволно за да им ја надомести загубата.
Многу нестабилен пазар
Факт е дека вредноста на криптовалутите многу флуктуира со текот на времето. Оваа осцилација создава можности за оние кои повнимателно ги следат настаните да ги искористат и да заработат убави пари со купување кога цената паѓа кога цената ќе се опорави. Но, самиот факт дека овие пазари се понестабилни не значи дека остриот пад на цените за краток временски период не е крах, како на сите други пазари.
Поради нестабилноста на пазарот, овие падови се многу почести и оние кои подолго го набљудуваат пазарот се навикнати на тоа, па дури и го очекуваат. Оние кои професионално тргуваат дури и посакуваат такви падови бидејќи подоцна кога ќе се опорави цената, можат да заработат повеќе. Менувањето на циклусите на раст, врвови, падови и дно е составен дел на сите пазари, освен што на пазарот на криптовалути овие циклуси се поизразени.
Ова не значи дека остриот пад на цените, како што се гледа на пазарот на криптовалути од почетокот на годината, не е крах. Вакви работи се случуваат на сите пазари, само многу почесто на пазарот на криптовалути поради неговата природа. Сосема е можно закрепнувањето да биде силно и брзо како падот.
Денеска во 13 часот, биткоинот падна на нешто повеќе од 33.000 долари. Ова беше најниско ниво во последните неколку месеци. Но, во последните неколку часа тој значително се опоравува и скокна на над 36.000 долари.
Криптовалутите добро се интегрираа
Постојат неколку причини за пад на цените, што е добра вест. Ова значи дека криптовалутите станаа толку поврзани со остатокот од економијата, особено со финансиските пазари, што вестите за економската ситуација влијаат на нивната цена.
И криптовалутите навистина станаа вообичаен дел од портфолиото на големите инвеститори и веќе постои врска помеѓу основите на финансиските пазари и движењата на цените на пазарот на крипто. Криптовалутите се се помалку шпекулации, а се повеќе инвестиции поврзани со „реалноста“.
Еден од најголемите инвеститори, Ворен Бафет, еднаш рече дека шпекулациите се како порнографија, што значи дека не можете да ги дефинирате, но знаете дека се тоа кога ќе ги видите. Многумина тврдеа (и сè уште тврдат) дека криптовалутите се чисто шпекулации, но поврзувањето со финансиските пазари и остатокот од економијата значи дека ова е сè помалку точно.
Овој крах, сепак, е доказ дека криптоберзите треба да поминат долг пат за да ја намалат нестабилноста и шпекулациите за да се сметаат за еднакви на старите берзи.
Крахот е дел од пошироките економски движења
Така, една од причините за падот на цените е општото движење на светската економија, која закрепнува побавно од очекуваното кон крајот на 2021 година. Причина за ваквото побавно закрепнување е омикронот, кој внесе нова неизвесност, а земјите реагираа со воведување нови мерки за борба против ширењето на најновата варијанта на COVID-19, која го забави закрепнувањето на економијата.
Треба да се нагласи дека не е само криптоберзата која е во пад. Берзите ширум светот се во минус од почетокот на годината. Индексот Dow Jones (индексот на цените на акциите на триесетте најважни компании во САД) е во пад за повеќе од 10% од почетокот на годината, како и другите берзански индекси (S&P 500, Nasdaq). Слична е состојбата на сите берзи во светот. Но, тие загуби се мали во споредба со падот на криптоберзата.
Што сѐ придонесе за страшниот пад?
Некои го поврзуваат падот на цените на криптовалутите со тензиите во Украина. Имено, се верува дека во моменти на голема неизвесност во светот, каква што секако е кризата во Украина, инвеститорите се повлекуваат од високоризичните инвестиции. Паѓаат и берзите, а трендот на бегање од ризични инвестиции особено влијаеше на криптоберзите, кои се инхерентно со висок ризик.
Дополнителна причина за падот на цените се најавите за дополнителни регулативи на криптоберзите во САД, објавени од администрацијата на Бајден, но и од шефот на ФЕД, Џером Пауел. Најавено е запирање на злосторствата поврзани со криптовалути, избегнување даноци преку криптовалути, регулирање на криптовалутите поврзани со вредноста на други средства како злато (т.н. стабилни валути) и подобро следење на инвестициите преку криптовалути. И историски, пазарот реагираше негативно на какви било владини забрани или регулаторни најави, а таквите најави сега доаѓаат со други лоши вести.
Американскиот ФЕД најави и зголемување на референтната каматна стапка годинава, во четири наврати, како дел од борбата против инфлацијата. Тоа е вовед во крајот на ерата на евтини пари, во која каматните стапки на банкарските кредити се со историски ниски стапки, а каматите на заштедите практично не постојат. Поскапите задолжувања ја забавуваат економијата, на што берзите прво реагираат негативно, а сега изгледаат и крипто пазарите.
Пред неколку дена, Централната банка на Русија објави целосна забрана за „рударење“ и поседување криптовалути, наведувајќи ја заканата за финансиската стабилност, благосостојбата на граѓаните и монетарниот суверенитет. Кина ги забрани минатата година.
Неизвесноста продолжува
Општата состојба се уште е нестабилна. Во Ел Салвадор, биткоинот беше воведен како легална валута за плаќање на иницијатива на претседателот Најиб Букеле. Оттогаш државата купува биткоини, а според последните информации купила приближно 1.800 биткоини. Бидејќи цените паѓаат во последниве месеци, ова се покажа како многу лоша инвестиција, поради што многумина побараа оставка на претседателот Букеле.
Криптоинвеститорите сѐ уште тврдат дека ова е само корекција и дека цената брзо ќе закрепне, а до крајот на годината ќе биде над 100.000 долари. Тоа можеби е точно, но останува фактот дека моментално се распродава, а пазарот е во состојба на колапс.
Креаторот на биткоинот сѐ уште не е познат и го знаеме само под псевдонимот Сатоши Накамото, зад кој можеби стојат повеќе луѓе. Идејата за биткоин е создадена уште во 2008 година, а тој што ја смислил денес би бил меѓу 20-те најбогати луѓе на планетата.
Тешко е да се предвиди како ќе се одвиваат работите, односно колку ќе биде потребно за цената да се врати на претходните нивоа и барем да ги надомести загубите од почетокот на годината, кога цената на еден биткоин беше околу 47.000 долари. Има многу непознати, а главното прашање е што ќе се случи кога ќе се „ископа“ целиот биткоин бидејќи, за разлика од повеќето други криптовалути, неговата количина е ограничена на 21 милион, од кои околу 19 милиони се веќе ископани.
Сите берзи ги очекуваат неизвесни денови, особено берзите на криптовалути.