Криминалните деловни структури во Италија, како и нивните легитимни конкуренти, беа сериозно погодени за време на економската криза предизвикана од пандемијата. Сепак, италијанската мафија веќе се позиционираше да добие солиден надомест.

Минатата година, кога земјите низ целиот свет ставија во карантин домаќинства и деловни активности, мафијашите започнаа да се инфилтрираат во компании во обид да исцедат пари од фондот за реконструкција на Европската унија. И добија пристап до средства од 1,8 трилиони. евра, од кои некои „ќе одат“ до италијанските компании кои се борат да преживеат во наредните месеци, изјави главниот италијански антимафија – Маурицио Валоне – шеф на Директоратот за истрага против мафијата (СИД) при Министерството за внатрешни работи, во кој има и истражители од главните полициски сили на земјата.

Според агенцијата предводена од Валоне, пандемијата ја смени криминалната рамка на италијанската мафија. Во периодот од почетокот на април до крајот на септември 2020 година, убиствата се намалиле за 90%, киднапирањата за откуп – за 28,1%, митото и корупцијата – за 22,2%, грабежите – за 18,6%, случаите на изнуда – за 10,3%, штета на имот и подметнување пожар – за 9,5 проценти. Имаше зголемување кај: измамите за јавни набавки – за 6,5%, трговијата со дрога – за 9,1% и шверцот – за 12,4 проценти.

Криминалните групи, вклучително и Ндрангета во јужна Калабрија и Коза Ностра на Сицилија, бараат пристап до легитимни бизниси, кои ќе бидат први што ќе добијат помош од ЕУ. Такви се компаниите од областа на здравството и животната средина, инфраструктурата и дигиталната индустрија, коментираат за Блумберг од Рим. Италија е главна цел за подземниот свет затоа што мора да добие најголем дел од европските грантови. Сепак, Валоне уверува дека ќе стори се што е можно за да спречи криминалците да не добијат ниту едно евро.

Новата влада на Марио Драги развива нацрт-план за трошење на 209 милијарди евра од европските фондови за борба против најтешката рецесија на земјата од Втората светска војна. Италијанските компании се особено зависни од овие средства затоа што државната шема за гаранции за банкарски заеми се покажа како премногу сложена и со ограничен ефект, рече Валоне. Како резултат, компаниите со сомнителна способност да ги сервисираат своите заеми не успеаја да имаат доволно корист од државната помош.

Мафијашите, од друга страна, веднаш ја видоа својата шанса да достигнат до мали и средни компании жедни за ликвидност во услови на пад на БДП за 8,9% минатата година. Организираниот криминал обично е насочен кон основната главнина на компанијата, финансирајќи го преживеаниот бизнис преку заеми со неоправдано високи каматни стапки или преку скриени партнери, објаснува Валоне. Бројот на пријавени сомнителни финансиски трансакции од страна на Банката на Италија се зголеми за 7% минатата година на 113,000. Што предизвикува сериозни сомневања дека станува збор за насочени активности на криминални субјекти.

Лобито на земјоделците „Колдирети“ соопшти дека загриженоста на агенцијата против мафијата е основана и е поддржана од бројни полициски проверки. Откриле дека криминалците се исклучително заинтересирани за ресторани, вклучително кафулиња, модни барови со аперитив, маалски и луксузни ресторани.

Валоне сака построги антимафијашки инспекции на јавните активности. Според сегашниот систем, полицијата ги проверува победниците на тендерите за јавни набавки пред почетокот на проектот. Предлогот, кој антимафијашката институција ќе го испрати до Министерството за внатрешни работи до крајот на март, е екипите на истражувачи автоматски да ги следат трансферите на пари, како и подизведувачите и добавувачите за целиот период на проектот. И оваа постапка треба да се примени на сите договори за јавна набавка.

Потребни се и построги правила поради притисокот од Брисел. „Бидејќи Европската комисија нема да чека библиски долги периоди на традиционалните тендери и ќе сака да ги даде парите и да ги види резултатите во разумно време“, рече Валоне.

Се разбира, ваквите инспекции имаат многу недостатоци. Италија, која е буквално опкружена со црвени линии, сè уште не успеа да потроши голем дел од структурните фондови на ЕУ. Земјата искористи само 30,7% од достапните пари на крајот на 2019 година, според Брисел, наспроти 66,2% од лидерот Финска и просечно 39,6% за заедницата. Построгите контроли, исто така, веројатно ќе го забават трошењето на пари за обновување од пандемијата.

Во главниот град на Сицилија, Палермо, лидерите на компаниите се соочуваат со сложени избори, рече Патриша Ди Дио, шеф на локалниот огранок на деловната комора Конфкомерсио, која брои 13.000 члена. Затоа што кога бизнисменот веќе не може да го издржува ниту сопственото семејство, тој веднаш ќе најде организиран криминален клан подготвен да го финансира. И, ако државата сака да ја заштити легитимната економија, треба да ги направи заемите подостапни и да ги елиминира даноците. „Лудо е и лицемерно да не ви помагам и истовремено да ви се заканувам со данок“, се буни Ди Дио.