Енергетска криза, зима што доаѓа и ослободување на „акумулираната побарувачка од пандемијата“…
Ова се работите што ги натераа земјите да се обидат да „акумулираат“ фосилни горива, што е потег што најавува скок на глобалните емисии на јаглерод диоксид оваа година.

Ова претставува нова закана за целта на Парискиот договор за ограничување на глобалното зголемување на температурата на 1,5 степени Целзиусови. Кина, Индија и другите економии во развој ја зголемуваат побарувачката за јаглен, но дури и САД се подготвени да ја зголемат потрошувачката на највалканото фосилно гориво, за прв пат во речиси една деценија, според прогнозите на Меѓународната агенција за енергија.

Глобалните емисии на јаглерод диоксид достигнаа врв пред почетокот на пандемијата „Ковид 19“, а потоа во текот на 2020 година, беше регистриран најголемиот годишен пад на емисиите од 1965 година, според БП. Испуштањето на стакленички гасови оваа година до август беше само за еден процент помалку отколку во истиот период во 2019 година, според податоците на Carbon Monitor, група која ги следи емисиите, пишува Блумберг.

Кина има се повеќе проблеми
Прогнозата за рекордни емисии е лоша позадина за климатската дискусија COP26 што ќе се одржи во Глазгов, Шкотска, во ноември. Обединетите нации ги повикуваат земјите да поднесат поамбициозни планови, кога станува збор за емисии, до почетокот на дискусијата, на која се очекува да соберат претставници од речиси 200 земји.

Дали емисиите ќе достигнат нови рекорди, најверојатно ќе зависи од временските услови, вели Стивен Дејвис, професор на Универзитетот во Калифорнија во Ирвин и еден од лидерите во групата Carbon Monitor. „Фосилните горива што се користат за загревање на зградите може брзо да надоместат за еден процент ако е студено.

Форбс: На Европа и се заканува катастрофа оваа зима, а ниту Русија нема да ја спаси

Енергетската криза е концентрирана во секторот за производство на електрична енергија. Недостатокот на природен гас и електрична енергија е особено сериозен во Кина и Обединетото Кралство. Емисиите од производителите на електрична енергија веќе се зголемија за 2,2 проценти на глобално ниво во периодот од јануари до август во споредба со истиот период во 2019 година, поттикнати од зголемувањето во Кина, Индија и Бразил, покажуваат податоците на „Карбон монитор“.

Но, на многу места, емисиите на јаглерод диоксид од повеќето главни извори се на пат да бидат пониски отколку во 2019 година, бидејќи фабриките на јаглен се затворија и повеќе сончева и ветерна енергија доаѓа во мрежата. Емисиите во Европската унија и Обединетото Кралство во текот на првите осум месеци од оваа година се намалени за 4,7 проценти во споредба со истиот период во 2019 година, според групацијата, која своите проценки ги темели на производство на електрична енергија, индустриска активност, копнен транспорт, домашни и меѓународната побарувачка за воздушен сообраќај и домување. Во САД тие паднаа за 3,5 проценти.

Кризата се прелева
Друг фактор што може да го поттикне растот на емисиите е новиот скептицизам кон обновливите извори на енергија под влијание на енергетската криза. Немирите предизвикаа дебата во последните недели за влијанијата на глобалната транзиција врз почиста енергија. Додека некои гледаат докази во „прекинот“ на ветерната и соларната енергија, други еквивалентна, ако не и поголема, слабост поради екстремните промени на цените и нестабилноста предизвикана од нарушувања во синџирите за снабдување со фосилни горива и зависност од „петро-држави“ како Русија.

„Загрижен сум за зголемената погрешна перцепција дека сегашната енергетска криза е предизвикана од обновливи извори на енергија, како и политиките што ги фаворизираат обновливите извори на енергија“, рече аналитичарот на BloombergNEF, Али Изади.

„Рационален одговор на повисоките цени на фосилните горива, како и повисоките емисии на гасови, би бил да се забрза транзицијата кон обновливи извори“, заклучува тој.