Платата за електротехничари и водоводџии е до 300.000 динари, а за техничарите за бела техника до 250.000 динари. Овие суми не се измислени, туку се детали од огласи за вработување во Белград и Нови Сад. Во нашиот денар тоа би биле плати од 150 илјади динари, или 125 илјади динари.
Високите понудите за занаетчии се попримамливи бидејќи станува збор за дефицитарни занимања, а колку е сериозна кадровската ситуација според спрските медиуми говори и податокот дека поверојатно е да завршите со лекар за еден ден, отколку со занаетчија.
Сепак, не е се така црно бело. Од компанијата која ги објави овие огласи, за „Курири.рс“ појаснуваат дека платата се темели на проценти, односно дека таа зависи од учинокот на работниците и од бројот на работни часови. Според тоа, платата не е фиксна и гарантирана, но можно е да се заработи.
– Не прифаќаме луѓе кои работат помалку од осум часа пет пати неделно. Ако некој сака повеќе да работи, може и соодветно ќе му се зголеми и заработката. Работниците секако се пријавени и се е регулирано – велат од оваа компанија.
Но, и покрај тоа што платата е висока, тешко наоѓаат работници, па така огласите на оваа фирма се отворени и до 10 декември.
– Многу луѓе не контактираат, но „електричар“ е многу широк поим. Ние сме ориентирани кон поправки на домови, што подразбира дека работниот ден поминува во движење и сообраќај. Бидејќи сообраќајот е болна точка во Белград, на многу луѓе тоа не им се допаѓа, па тие попрво ќе се решат, да речеме, да работат на градилиште. Така што не ни е многу лесно да најдеме работници – додаваат од оваа компанија, посочувајќи дека дневниците се многу високи веќе две-три години, но ретко кој сака да ја работи таа работа.
Милош Турински од Инфостуд објаснува дека ова е веќе стандардна приказна на српскиот пазар, бидејќи занаетчиството е во голем дефицит. Тие што го имаат ова знаење заминуваат во странство бидејќи се многу подобро платени.
Според него, ова е проблем кој постои со години, а особено е изразен по избивањето на пандемијата на корона вирусот.
Сепак, причината за оваа ситуација е многу едноставна – пазарот. Нивото на заработка, но и нивото на цената на услугата е диктирана од пазарниот закон на понуда и побарувачка. Така, сега сме во ситуација кога ќе се јавите на мајсторот, не можете да ја завршите работата во ист ден, но има и периоди на чекање. Дури и со лекар обично може да се заврши за еден ден, но веќе не со мајстори – истакнува Турински.
Бидејќи во оваа ситуација се применуваат споменатите пазарни правила, логично е што помалку занаетчии, толку повеќе чинат нивните услуги, а со тоа и заработката е поголема.
Турински се потсети и на една реклама која го привлече вниманието на јавноста минатата година:
„Станува збор за оглас за работа водоинсталатер, платата била 2.000 евра, а работодавачот понудил дури и можност за вдомување доколку мајсторот не е од Белград.
Сепак, додава Турински, ако прашате самовработен водоинсталатер, тој може да дојде до пресметка дека на месечно ниво може да заработи повеќе од наведената сума.
– Имајте предвид дека едно излегување на мајсторот може да чини неколку илјади динари, а сме слушнале за примери дека чини дури 50 до 70 евра. Ако се има предвид дека занаетчиите имаат по неколку излегувања дневно, со едноставна пресметка можеме да дојдеме до заклучок колку можат да заработат – вели соговорникот.
Тој додава дека сегашната заработка на занаетчиите звучи астрономски за наши услови, но дека состојбата нема да се промени и дека она што довело до такви суми може да се пристапи од три страни.
– Пред се младите не се заинтересирани за овие работни места. Треба да се едуцираат и да им се објасни колку се исплатливи овие занимања. Потоа, тука е повеќедецениското заминување на персоналот. И конечно, со подобрување на условите за работа, ги мотивирате работниците да менуваат работни места, што е добро затоа што системот „ако не сакаш, има двајца-тројца во канцеларијата што сакаат“ полека исчезнува – заклучува Турински.